به گزارش روابط عمومی شرکت تامین و توسعه زیرساخت خلیج فارس، رویداد خلاقانه ایده شو ساحل پاک، برنامه ای سبزآبی در راستای مسئولیت اجتماعی شرکتی و فرهنگ سازی عمومی برای حفاظت از سواحل خلیج فارس مبتنی بر مشارکت عمومی، خلاقیت اجتماعی و استفاده از خرد جمعی توسط شرکت تامین توسعه زیرساخت خلیج فارس طراحی و با تایید هیئت مدیره محترم و نگاه ویژه مدیر عامل سبز اندیش جناب دکتر شجاعی با مشارکت سازمان مردم نهاد مشق آفرینش و تیمی از متخصصان و کارشناسان دستگاه های متولی برای اولین بار در سطح کشور در استان هرمزگان اجرا گردید.
سواحل یکی از بوم سازگان های جذاب ولکن حساس و بشدت شکننده محسوب می گردند که امروزه میزبان حضور شمار زیادی از افراد و بازدیدکنندگان مختلفی در طول شبانه روز می باشد.متاسفانه آلودگی هایی با منشاء انسانی امروز بیشترین سهم در آلودگی این پهنه های ارزشمند اکولوژیک را شامل می گردد و زباله ها ضمن تخریب زیبایی منظر، نقش کلیدی در تهدید زیست مندان و کاهش شاخص زیست پذیری این اکوسیستم را بدست داده است.
فلذا با تحلیل منشاء آلودگی های سواحل و تعیین نقش زباله های انسانی به جامانده از حضور بازدیدکنندگان در سواحل از یک سو و از سوی دیگر شدت آثار منفی این زباله ها موجب گردید تا ضمن بررسی موضوع و مشورت با خبرگان و کارشناسان امر و استفاده از تجربیات جهانی به اهمیت نقش آموزش همگانی، جلب مشارکت عمومی، ترویج رفتار مسئولانه و بهره برداری خردمندانه در سایه فرهنگ سازی یک ضرورت و رهکار اجتماعی موثر انتخاب گردد.
این رویداد خلاقانه خود یک پویش سبز اجتماعی نیز بود که ذیل اجرای آن زمینه آگاهی افزایی، افزایش حساسیت عمومی و انسجام سازمانی و اقدام فردی برای حفاظت را هدف گزاری کرده بود.همچنین شایان ذکر است که پویش های زیست‌محیطی اجتماعی نقش مهمی در جلوگیری و پاکسازی سواحل از آلودگی‌ها و زباله‌ها ایفا می‌کنند. این پویش‌ها اغلب به‌عنوان حرکات جمعی و سازمان‌یافته مطرح می‌شوند و می‌توانند تأثیرات بالقوه‌ای در حفاظت از محیط زیست و افزایش آگاهی عمومی داشته باشند. در ادامه، به چندین نقش کلیدی این پویش‌ها اشاره می‌کنیم:
1. افزایش آگاهی عمومی
پویش‌های زیست‌محیطی می‌توانند با برگزاری کمپین‌ها و فعالیت‌های آموزشی، آگاهی مردم را درباره اهمیت حفاظت از سواحل و پیامدهای ناشی از آلودگی افزایش دهند. این آگاهی ممکن است شامل تأثیر آلودگی بر حیات دریایی و سلامت انسان‌ها باشد.
2. حرکت‌های جمعی و مشارکت
این پویش‌ها می‌توانند مردم را به مشارکت در فعالیت‌های پاکسازی سواحل تشویق کنند. برگزاری برنامه‌های پاکسازی می‌تواند انگیزه‌ای برای داوطلبان ایجاد کند تا در عملی مؤثر شرکت کنند و به جامعه خود کمک نمایند.
3.تاثیر بر روی مدیران و سیاست گزاران
پویش‌های زیست‌محیطی می‌توانند با اعلام مواضع خود، فشار بر روی دولت‌ها و مسئولان را افزایش دهند تا سیاست‌ها و قانون‌گذاری‌های مؤثری برای حفاظت از سواحل و کاهش آلودگی‌ها انجام دهند.
4.وسعه همکاری‌های عمومی و خصوصی
پویش‌ها می‌توانند همکاری‌های بین سازمان‌های دولتی، غیردولتی و شرکت‌های خصوصی را تسهیل کنند. این همکاری‌ها می‌تواند منجر به تأمین منابع و تکنولوژی‌های جدید برای پاکسازی و حفاظت از سواحل شود.
5.ایجاد حس تعلق و مسئولیت
پویش‌های زیست‌محیطی می‌توانند حس تعلق و مسئولیت بیشتری را در میان جامعه ایجاد کنند. زمانی که مردم احساس کنند که در راستای حفظ و پاکسازی محیط زیست خود سهمی دارند، احتمال اینکه اقدام کنند و در این زمینه فعال باشند، بیشتر است.
6. ترویج شیوه‌های زندگی پایدار
این پویش‌ها می‌توانند شیوه‌های زندگی پایدار را ترویج دهند و به مردم آموزش دهند که چگونه می‌توانند با کاهش مصرف و بازیافت، از تولید زباله جلوگیری کنند.
7. مشارکت در تحقیق و توسعه فناوری‌های پاک
برخی از پویش‌های زیست‌محیطی ممکن است بر روی توسعه و ترویج فناوری‌های جدید برای پاکسازی سواحل و کاهش زباله‌ها تمرکز کنند. این فناوری‌ها می‌توانند شامل ابزارهای نوین برای جمع‌آوری زباله‌ها یا راهکارهای برتر برای مدیریت پسماند باشند.
در مجموع، پویش‌های زیست‌محیطی اجتماعی نقش حیاتی در حفاظت از سواحل و ایجاد تغییرات مثبت در رفتارهای اجتماعی و سیاسی در راستای محیط زیست ایفا می‌کنند.
پس از تکمیل فاز صفر این پروژه با انجام بررسی های میدانی، مشورت با خبرگان و کارشناسان امر و مرور تجربیات جهانی و لحاظ فاکتور های اجتماعی و فرهنگی استان اقدام به طراحی و برنامه ریزی عملیاتی اجرای رویداد ایده شو ساحل پاک در شرکت تامین توسعه زیرساخت صورت پذیرفت. مطابق با برنامه ریزی صورت پذیرفته 4 فاز برای اجرای این طرح در نظر گرفته شده است که به شرح زیر بودند:
- فاز فراخوان و اطلاع رسانی فراگیر پذیرش ایده ها در سطح ملی
- فاز بررسی و داوری ایده های ارسالی توسط هیئت داوران رویداد
- فاز دریافت پروپزال اجرایی از برترین ایده ها و تشویق نفرات برتر
- فاز جمع بندی و استخراج طرح اجرایی برای پیاده سازی توسط شرکت
فاز یک : فراخوان و اطلاع رسانی فراگیر پذیرش ایده ها در سطح ملی
مطابق با فازهای پیش بینی شده طرح در فاز یک پس از طراحی فراخوان و تعیین موضوع و زمان و شیوه ارسال اقدام به اطلاع رسانی گسترده این رویداد در سطح ملی با مشارکت شبکه ملی سازمان های مردم نهاد محیط زیست کشور، کانال های پرمخاطب ملی، وبسایت شرکت، رسانه های برخط اجتماعی، سازمان حفاظت محیط زیست و فعالین شاخص فضای مجازی طی بیش از 2 ماه با اطلاع رسانی و فراخوان دریافت ایده های علاقمندان صورت پذیرفت.
در طی این مدت بیش از 114 ایده مستقل توسط علاقمندان از سراسر کشور من جمله هرمزگانی ها دریافت گردید. در این میان حضور و مشارکت پرشمار بانوان علاقمند از رده های سنی مختلف در ارسال ایده های خود بسیار قابل توجه بود.پس از اتمام مهلت قانونی دریافت ایده ها و بسته شدن فاز یک، کلیه ایده های دریافت شده توسط دبیرخانه رویداد در شرکت تامین توسعه زیرساخت خلیج فارس دانلود و دسته بندی گردید.
فاز دو : بررسی و داوری ایده های ارسالی توسط هیئت داوران رویداد
در فاز دوم ابتدا با انتخاب هیئت داوران از بین فعالین اجتماعی متخصص و کارشناسان خبره دستگاه های اجرایی من جمله از معاونت خدمات شهری و ساماندهی سواحل، پژوهشگاه اقیانوس شناسی و علوم جوی، سازمان حفاظت محیط زیست و تشکل های زیست محیطی فعال در حوزه مدیریت پسماند و کارشناس علوم اجتماعی و هنرهای محیطی یک تیم 7 نفره با دانش و تخصص مکمل برای داوری ایده های دریافتی تشکیل گردید که پس از برگزاری مراسم توجیهی که با حضور مدیر عامل محترم و حضور کلیه اعضای هیئت داوران در محل شرکت برگزار گردید، احکام اعضای هیئت داوران به ایشان تقدیم گردید و راهنمای انجام داوری توسط هیئت داوران با تشریح اهداف رویداد و شاخص های داوری توسط مدیر اجرایی رویداد جناب آقای شیرخانی، مشاور پایداری شرکت به شرح زیر تشریح گردید.
شاخص های کلیدی مورد نظر برای شرکت شامل خلاقیت و نوآوری اجتماعی، راهکارهای اجتماع محور، قابلیت اجرا و پیاده سازی، زیباشناسی، تجانس ایده با محیط فرهنگی / پروفایل رفتاری جامعه شهر بندرعباس و سازگاری/ عدم تعارض با قوانین و مقررات جاری خصوصا در حوزه مدیریت سواحل و نهایتا پاسخ دقیق به رفع/ کاهش چالش آلودگی سواحل می باشند.
سپس با تحویل فایل کلیه ایده های دریافتی توسط دبیرخانه رویداد، عملیات داوری با مطالعه و بررسی ایده های ارسالی و امتیاز دهی بر اساس شاخص های اعلامی و نگاه کارشناسی هر یک از داوران مطابق با راهنمای داوری بررسی کلی ایده ها طی 72 ساعت توسط هر یک از داوران صورت پذیرفت و سپس در طی 2 مرحله داوری تعداد 10 ایده برتر با اجماع داوران انتخاب گردید.
فاز سوم : دریافت پروپزال اجرایی از برترین ایده ها و تشویق نفرات برتر
با تعیین و اعلام نفرات و 10 ایده برتر در فاز سوم با توجه به اهمیت اجرایی بودن و قابلیت پیاده سازی ایده تشریح شده با هماهنگی بعمل آمده مطابق با نمونه الگویی یک فایل پروپزال برای هر یک از 10 نفر منتخب از مسیر دبیرخانه رویداد و با هماهنگی مدیر اجرایی با تعیین مهلت زمانی ارسال پروپزال تکمیلی ارسال گردید. در این مرحله تلاش گردید تا ایده پردازان مطابق با فرمت پروپزال الگویی ارسالی اقدام به تشریح و ارائه جزییات اجرایی ایده بپردازند تا هیئت داوران بتوانند در مرحله پایانی با بررسی پروپزال های ارسالی بتوانند قابلیت اجرایی بودن و پیاده سازی آن را بررسی و تصمیم گیری نمایند.
در این مرحله تعداد 7 پروپزال مطابق با نمونه الگویی در مهلت مقرر اعلامی توسط دبیرخانه دریافت گردید و مجددا پروپزال ها در اختیار تیم داوری قرار گرفت. تیم داوری با تشکیل جلسه نهایی در محل شرکت تامین توسعه زیرساخت ضمن بررسی جامع و جزییات پروپزال های ارسالی، اقدام به ثبت امتیاز و نهایتا انتخاب نفرات برتر نمودند که مطابق با آن سرکار خانم یلدا شکرگزار، سرکار خانم خدیجه خرم و جناب آقای آرش یعقوبی به ترتیب به عنوان نفرات اول تا سوم با بالاترین امتیاز از سوی هیئت داوران انتخاب و معرفی گردیدند.
نفرات برتر در مراسم پایان سال شرکت تامین توسعه زیرساخت خلیج فارس مطابق با اعلامیه فراخوان مورد تشویق قرار گرفتند و جوایز نقدی خود را از دستان مدیر عامل محترم شرکت دریافت نمودند.
فاز چهارم : جمع بندی و استخراج طرح اجرایی برای پیاده سازی توسط شرکت
در فاز چهارم و نهایی، شرکت با مشاوره با خبرگان و کارشناسان امر و اخذ نظرات دستگاه های متولی من جمله محیط زیست و شهرداری ضمن جمع بندی ایده های ارسالی و پروپزال های دریافتی و اعمال اصلاحات ملزوم نسبت به تهیه طرح نهایی برای پیاده سازی و اجرای آن با سرمایه گذاری و حمایت شرکت خواهد نمود که در حال حاضر طرح مربوطه در حال تدوین نهایی می باشد و به محض نهایی شدن با حمایت شرکت اجرایی خواهد شد.
امید است این اقدام اجتماعی سبز گامی موثر برای فرهنگ سازی و ترویج رفتار مسئولانه بازدیدکنندگان در سواحل را تسهیل و زمینه سازی نماید. میدانیم این رویداد به تنهایی برای توفیق کامل این مهم مکفی نبوده و امید است با مشارکت دیگر نهاد ها، شرکت ها و اشخاص حقیقی و حقوقی و در راستای مسئولیت اجتماعی و فردی مطابق با اصل 50 قانون اساسی در حفاظت و بهره برداری خردمندانه از زیستگاه ساحل به عنوان یک بخش مهم از سرمایه ملی مشارکت و همدستی نمایند.
در این راستا و از همین مجرا از همه شما دعوت می گردد تا در فرهنگ سازی حفاظت از سواحل مشارکت فرمایید چراکه فرهنگ‌سازی عمومی و آموزش شهروندان در مورد عدم ریختن زباله در سواحل و جلوگیری از آلودگی این مناطق، یکی از راهکارهای کلیدی برای حفظ محیط زیست و بهبود کیفیت زندگی در مناطق ساحلی است. در پایان به شکل خلاصه به اهمیت فرهنگ سازی و چند راهکار کلیدی در فرهنگ‌سازی و آموزش و نتایج حاصل از آن در این حوزه می‌پردازیم امید است مورد عنایت شما عزیزان واقع گردد.
اهمیت فرهنگ‌سازی و آموزش:
- تغییر رفتارهای فردی: فرهنگ‌سازی می‌تواند به تغییر رفتارهای نادرست افراد منجر شود. با آموزش درباره آسیب‌های ناشی از ریختن زباله در سواحل، مردم به اهمیت حفظ محیط زیست پی خواهند برد.
- توسعه حس مسئولیت اجتماعی: آموزش افراد در مورد تأثیرات منفی زباله‌ها بر اکوسیستم، باعث ایجاد حس مسئولیت اجتماعی در قبال محیط زیست می‌شود و افراد را به رفتارهای مثبت ترغیب می‌کند.
- افزایش مشارکت عمومی: با افزایش آگاهی، مردم بیشتر به مشارکت در فعالیت‌های پاکسازی سواحل و حفاظت از محیط زیست علاقه‌مند می‌شوند.
راهکارهای فرهنگ‌سازی و آموزش:
- برگزاری کارگاه‌های آموزشی: برگزاری کارگاه‌های آموزشی در مدارس، دانشگاه‌ها، و مراکز اجتماعی می‌تواند به آموزش جوانان و بزرگسالان در مورد معضلات ناشی از آلودگی سواحل و راه‌های پیشگیری از آن کمک کند.
- کمپین‌های اطلاع‌رسانی: ایجاد کمپین‌های اجتماعی از طریق شبکه‌های اجتماعی، بیلبوردها، و رسانه‌ها برای ترویج پیام‌های زیست‌محیطی و انتشار اطلاعات در مورد عواقب آلودگی سواحل.
- ایجاد محتوای آموزشی جذاب: تهیه و توزیع محتوای آموزشی بصری، مانند ویدئوها، پوسترها و بروشورها با تصاویر جذاب که پیام‌های مهم را انتقال دهند.
- تشکیل گروه‌های داوطلب: تشکیل گروه‌های داوطلب از میان جوانان و ساکنان محلی برای اجرای برنامه‌های پاکسازی، که نه تنها به حفظ سواحل کمک می‌کند، بلکه به افزایش آگاهی عمومی نیز منجر می‌شود.
- جشنواره‌ها و رویدادهای اجتماعی: برگزاری جشنواره‌ها، نمایشگاه‌ها و رویدادهای اجتماعی برای ترویج فرهنگ حفظ محیط زیست و ایجاد فضایی مناسب برای تعامل و تبادل نظر در این زمینه.
- تشویق استفاده از روش‌های پایدار: آموزش شهروندان درباره روش‌های پایدار زندگی و مصرف، مانند استفاده از محصولات تجدیدپذیر و کاهش استفاده از پلاستیک‌های یکبار مصرف.
نتایج مورد انتظار پس از فرهنگ سازی :
– کاهش آلودگی سواحل: با فرهنگ‌سازی موثر، انتظار می‌رود تعداد افرادی که زباله‌های خود را در سواحل رها می‌کنند کاهش یابد و این موضوع به بهبود کیفیت آب و اکوسیستم‌های دریایی منجر شود.
– افزایش آگاهی عمومی: تحول در نگرش عمومی نسبت به محیط زیست و تأثیرات ناشی از رفتارهای نادرست افراد.
-تشکیل جامعه‌ای پایدارتر: ایجاد جامعه‌ای که به حفاظت از محیط زیست اهمیت می‌دهد و برای بهبود شرایط زیست‌محیطی تلاش می‌کند.
